همشهری آنلاین: «چرا گریه نمیکنی؟» دومین فیلم بلند علیرضا معتمدی داستان علی مرد تنهایی است که بعد از فوت پدر و مادرش، سالها از برادر کوچکترش مراقبت کرده و حالا پس از مرگ ناگهانی او به انزوا کشیده شده است. او نه میتواند گریه کند و نه از احساساتش با اطرافیانش حرف بزند. اطرافیان او برحسب جایگاه اجتماعی و اعتقاداتی که دارند به شیوههای مختلف او تلاش میکنند به او در گریه کردن کمک کنند.
«چرا گریه نمیکنی؟» سال گذشته که در جشنواره به نمایش درآمد تحتالشعاع حاشیه های جشنواره از جمله حرف های تهیه کننده اش، رضا محقق، در نشست رسانه ای و واکنش علیرضا معتمدی در صفحه شخصی اش در فضای مجازی به گفته های او قرار گرفت و واکنش ها به فیلم هم عمدتا متاثر از این فضا بود.
عده ای که حضور نیافتن معتمدی و گروه بازیگرانش را در جشنواره برنتابیده بودند، فیلمش را بی ارزش و روشنفکربازی و ادا و اطواری ارزیابی کردند و معدودی دیگر فیلم معتمدی را تنها فیلم متفاوت حاضر در جشنواره می دانستند و همین تفاوت با فضای کلی جشنواره برای شان کافی بود تا فقط از آن ستایش کنند. اما فارغ از این فضا، چیز قطعیای که درباره فیلم می شود گفت این است که فیلم از ابتدا بر ارتباط با انبوه مخاطب چشم بسته و امیدوار بوده که همان اندکمخاطبی را که با این نوع سینما آشناست و علاقه به تماشای آن دارد راضی کند.
موضوع فیلم تلخ است، اما موضع فیلمساز نه. فیلم رویکردی شوخ و رها و بدون تقید به موضوع سوگواری و وضعیت روان آدم ایرانی در جامع امروز دارد که ارتباط با آن را برای تماشاگر راحت می کند. با این حال، شاید حال و هوای حدیث نفسوار فیلم برای همه چندان دلپذیر و قابل تعمیم نباشد. دلیل حضور کارگردان در نقش اصلی فیلم هم این است که شخصیت اصلی، علی، فیلم بسیار به شخصیت خود معتمدی نزدیک است و او گزینه ای بهتر از خودش برای بیان حال و احوالی که داشته و از سر گذرانده پیدا نکرده است.
افسردگی شخصیت علی دقیقا تجربه خود کارگردان است و موقعیت هایی هم که در فیلم آمده ریشه در تجربه معتمدی از افسردگی و برخورد آدم ها با خودش دارد. با این حال، این اتصال به واقعیت و اتوبیوگرافی بودن فیلم را نباید امتیاز محسوب کرد. باید دید تماشاگر چقدر حال و هوای روحی علی و فضای کلی فیلم را درک کرده و توانسته به شخصیت او نزدیک شود.
واقعیت این است که این نوع فیلم ها پسند تماشاگری که به کمدی های نازل عادت کرده نیست و در گیشه هم نمی توانند موفقیتی به دست آورند. اما سال ها بعد که دیگر فروش فیلم ها به اندازه زمان اکرانشان اهمیت ندارد و ملاک های دیگری مثل کیفیت زیباییشناختی یا رویکرد فیلم به مسائل روز جامعه بنای قضاوت قرار بگیرد، فیلمی مثل «چرا گریه نمیکنی؟» سربلند از آزمون زمان بیرون خواهد آمد.
نظر شما